#

عناوین طرح‌هاى پژوهشى

مجریان

سازمان حامى

محل اجرا

وضعیت طرح

تاریخ تکمیل

1

آسيب شناسي وضعيت تامين مالي بنگاه هاي اقتصادي، ارائه نقشه راه و راهكارهاي عملياتي

بنياد ملي نخبگان

در حال اجرا

-

2

بررسي وضعيت مشاغل بخش اقتصاد غير رسمي و راهكارهاي عملياتي ساماندهي آن

جهاد دانشگاهي

تکمیل شده

1400

3

شناسائي و تعيين اولويت هاي سرمايه گذاري

وزارت امور اقتصادي و دارايي

تکمیل شده

1400

4

تعيين اولويت هاي تحقيقاتي و فناوري بر مبناي شناسائي نيازها، توانايي ها و مزيت ها

وزارت كشور

تکمیل شده

1399

5

بررسي ساختار قيمت تمام شده و ارائه راهكارهاي افزايش بهره وري در صنايع منتخب

وزارت صنعت،‌معدن و تجارت

تکمیل شده

1398

6

عوامل نهادي و ساختاري موثر بر سرمايه گذاري خارجي

وزارت امور اقتصادي و دارايي

تکمیل شده

1398

7

نقش سرمايه اجتماعي در بهره وري و كارايي كاركنان

وزارت كشور

تکمیل شده

1397

#

عنوان

افراد

1

تاثير آموزه هاي ديني بر كاهش فرار مالياتي

مهرنوش طاهر زاده خسروشاهي

2

نقش عوامل نهادي و ساختاري در جهت دهي سرمايه گذاري خارجي بر توسعه مالي بازار سرمايه در اقتصاد ايران

طاهره شهيدي پور

3

بررسي نقش سرمايه گذاري خطرپذير بر رشد اقتصادي ايران

سيده مريم نوري

4

شناسائي و تحليل عوامل موثر بر بحران بورس اوراق بهادار ايران ( مردادماه 1399)

مهدي رنجبر

5

بررسي تاثير انضباط مالي دولت بر ثبات اقتصادي

مونا هميشه بهار

6

بررسي تاثير شفافيت مالي در كارايي اقتصادي بازار سرمايه

فاطمه نيك سخن

7

برآورد اندازه بهينه اقتصادي كلان شهر قم ( با تاكيد بر سند راهبردي- عملياتي)

زهرا خليلي

8

مقايسه نرخ واقعي سود دريافتي تسهيلات در سيستم بانكي با نرخ رسمي بانك مركزي ج.ا. ايران

شكيباسادات شاه طاهري

9

امكان سنجي تامين مالي شركت هاي سرمايه گذاري تامين اجتماعي (شستا) از طريق صكوك اسلامي

فاطمه ربيعي

10

عوامل و موانع مشاركت بخش خصوصي در پروژه هاي شهري ( مطالعه موردي؛ كلان شهر قم)

فاطمه محققيان

11

آسيب شناسي اوراق مشاركت بانك مركزي ج. ا. ايران در مقايسه با اوراق مشاركت دولتي

فاطمه بيگدلي

#

عناوین مجلات

تاریخ همکارى و توضیحات

1

نشريه علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی

از 1399 تاكنون

2

نشريه علمي جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی

از 1400 تاكنون

3

نشريه علمي اقتصاد و بانکداری اسلامی

از 1399 تاكنون

4

نشريه علمي معرفت اقتصاد اسلامي

از 1399 تا كنون

#

عنوان

افراد

1

ارزیابی هزینه- فایده اقتصادی عضویت ایران درگروه ویژه اقدام مالی؛ با فرض تداوم تحریم ها

فاطمه ایزدی

#

عنوان درس

توصیف درس

سرفصل ها

دوره درسی

توضیحات

فایل

1

اقتصاد مالی (بازار پول و سرمایه )

تحليل سرمايه گذاري نظريه قيمت گذاري آربيتراژ معرفي بازارهاي مالي آزمونهاي تجربي الگوي قيمت گذاري دارايي هاي سرمايه اي معرفي ابزارهاي مالي فرضيه بازارهاي كارا ريسك، ريسك گريزي و تخصيص دارايي ابزارهاي مشتقه، پيمان هاي آتي و اختيار معامله انتخاب در شرايط عدم اطمينان و تئوري پرتفوليو روش هاي قيمت گذاري اختيار معامله(مدل اروپايي- مدل آمريكايي) مدل هاي قيمت گذاري دارايي هاي سرمايه اي بازار پول - انتخاب سبد بهينه پولي و مالي

کارشناسی ارشد

اقتصاد مالي موضوعي جذاب است كه در آن ايده هايي از اقتصاد، رياضيات و اخيرا روانشناسي براي درک بازارهاي مالي تركيب مي شوند. چگونه بايد تصميم گرفت و چگونه تصميم گرفت؟ اينها دو پرسش اصلي نظريه تصميم گيري هستند: در رويكرد تجويزي (عقلایی) پرسيده مي شود كه چگونه تصميمات عقلایی بايد اتخاذ شوند و در رويكرد توصيفي (رفتاري) تصميمات واقعي اتخاذ شده توسط افراد مدل سازي مي شود. درحالي كه مطالعه تصميمات عقلایی مبحثي كلاسیک است، نظريه هاي رفتاري از اواخر دهه 1970 معرفي شده اند و برخي از نتايج بسيار جديد اين حوزه، بحث و تبادل نظر شده است. هر دو رويكرد گاهي اوقات مي توانند دست در دست هم مورد استفاده قرار گيرند، براي مثال ناهنجاري هاي بازار مي تواند به وسيله رويكرد توصيفي (رفتاري) توضيح داده شود و سپس اين ناهنجاري ها مي توانند توسط استراتژي هاي صندوق هاي پوششي مورد بهره برداري قرار گيرند كه مبتني بر معيار تصميم گيري عقلایی هستند. اين درس به بررسي مفاهيم اصلي سرمايه گذاري مي پردازد و تئوري هاي اصلي، ابزار و نتايج آنها را در انتخاب پرتفوي و قيمت گذاري دارايي پوشش مي دهد.آشنايي با ابزارهاي تحليلي و كمي براي تصميم گيري در مورد پروژه هاي مختلف سرمايه گذاري از مهمترين اهداف اين درس است. به علاوه، مهمترين روش هاي ارزشگذاري و نحوه تخمين ارزش براي دارايي هاي مختلف از جمله سهام و اوراق با درآمد ثابت معرفي مي گردد.

2

اقتصاد اسلامی 2

در جست و جوي رويكردي ديگر ماهيت اقتصاد اسلامي و روش شناسي آن اخلاق و اقتصاد توسعه و اسلام بررسي مقايسه اي بهره و ربا پول و بانكداري اسلامي ماليه و تامين اجتماعي تبیین اقتصاد مقاومتی با بهره گیری از الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

کارشناسی ارشد

اقتصاد اسلامی، اصطلاحی به معنای دانش اقتصاد یا فعالیت‌ها و فرآیندهای اقتصادی با لحاظ اصول و آموزه‌های اسلامی است. برخی نظریه‌پردازان، اهداف اقتصاد اسلامی را عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و استقلال دانسته‌اند. اقتصاد اسلامی، به باور برخی اقتصاددانان، شاخه‌ای از دانش است که از طریق تخصیص و توزیع منابع کمیاب، مطابق با آموزه‌های اسلامی، بدون محدود ساختن آزادی‌های فردی و بدون ایجاد عدم توازن‌های کلان اقتصادی و زیست‌محیطی، به تحقق سعادت انسانی کمک می‌کند. برخی از محققان مسلمان، بین دانش اقتصاد و نظام اقتصادی تفاوت قائل بوده و اقتصاد اسلامی را به معنای نظام اقتصادی اسلام می‌دانند. معتقدند که اسلام مذهب و مکتب اقتصادی دارد نه علم اقتصاد؛ زیرا آموزه‌های اقتصادی اسلام، روشی است که اسلام تبعیت آن را در حیات اقتصادی سفارش می‌کند و به دنبال توصیف و تبیین پدیده‌های اقتصادی و قوانین حاکم بر آنها نیست. برخی دیگر از صاحب‌نظران با اتکا به مبانی هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه ویژه اسلام و نیز وجود آیات و روایاتی که به بیان قوانین علمی حاکم بر رفتار‌های اقتصادی انسان پرداخته، معتقدند که اسلام علاوه بر مکتب اقتصادی، علم اقتصاد نیز دارد. در این درس سعي شده است با ورود دانشجويان به عرصه هاي باز و گشوده معرفتي در موضوعات مختلفي كه در فضاي اقتصاد اسلامي وجود دارد، قدرت مانور، انعطاف، نوآوري و پژوهش در گستره ادبيات اقتصاد اسلامي را فراهم نموده و از پيامدهاي مطالعه و تحقيق در اين زمينه متخصصان و انديشمنداني تربيت شوند كه نهال نوپاي اقتصاد اسلامي را تقويت، آبياري و پالايش نمايند.

3

اقتصاد اسلامی 2

در جست و جوي رويكردي ديگر ماهيت اقتصاد اسلامي و روش شناسي آن اخلاق و اقتصاد توسعه و اسلام بررسي مقايسه اي بهره و ربا پول و بانكداري اسلامي ماليه و تامين اجتماعي تبیین اقتصاد مقاومتی با بهره گیری از الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

کارشناسی ارشد

اقتصاد اسلامی، اصطلاحی به معنای دانش اقتصاد یا فعالیت‌ها و فرآیندهای اقتصادی با لحاظ اصول و آموزه‌های اسلامی است. برخی نظریه‌پردازان، اهداف اقتصاد اسلامی را عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و استقلال دانسته‌اند. اقتصاد اسلامی، به باور برخی اقتصاددانان، شاخه‌ای از دانش است که از طریق تخصیص و توزیع منابع کمیاب، مطابق با آموزه‌های اسلامی، بدون محدود ساختن آزادی‌های فردی و بدون ایجاد عدم توازن‌های کلان اقتصادی و زیست‌محیطی، به تحقق سعادت انسانی کمک می‌کند. برخی از محققان مسلمان، بین دانش اقتصاد و نظام اقتصادی تفاوت قائل بوده و اقتصاد اسلامی را به معنای نظام اقتصادی اسلام می‌دانند. معتقدند که اسلام مذهب و مکتب اقتصادی دارد نه علم اقتصاد؛ زیرا آموزه‌های اقتصادی اسلام، روشی است که اسلام تبعیت آن را در حیات اقتصادی سفارش می‌کند و به دنبال توصیف و تبیین پدیده‌های اقتصادی و قوانین حاکم بر آنها نیست. برخی دیگر از صاحب‌نظران با اتکا به مبانی هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه ویژه اسلام و نیز وجود آیات و روایاتی که به بیان قوانین علمی حاکم بر رفتار‌های اقتصادی انسان پرداخته، معتقدند که اسلام علاوه بر مکتب اقتصادی، علم اقتصاد نیز دارد. در این درس سعي شده است با ورود دانشجويان به عرصه هاي باز و گشوده معرفتي در موضوعات مختلفي كه در فضاي اقتصاد اسلامي وجود دارد، قدرت مانور، انعطاف، نوآوري و پژوهش در گستره ادبيات اقتصاد اسلامي را فراهم نموده و از پيامدهاي مطالعه و تحقيق در اين زمينه متخصصان و انديشمنداني تربيت شوند كه نهال نوپاي اقتصاد اسلامي را تقويت، آبياري و پالايش نمايند.

4

سیر اندیشه های اقتصادی : متفکرین اسلامی و غربی

بخش نخست: سير انديشه هاي اقتصادي در جهان غرب عقايد اقتصادي در جهان باستان از قرون وسطي تا شكل گيري مكاتب اقتصادي مكاتب اقتصادي پيش از كلاسیک ها مكتب اقتصادي كلاسیک ها مكاتب رقيب نئوكلاسیک ها كينزي ها و عقايد اقتصاد كلان نهادگرايان تحولات جديد بخش دوم: سير انديشه هاي اقتصادي متفكران مسلمان انديشه هاي اقتصادي تا پايان قرن چهارم انديشه هاي اقتصادي تا پايان قرن هفتم انديشه هاي اقتصادي از قرن هشتم تا دوره معاصر سيري در ادبيات معاصر اقتصاد اسلامی

کارشناسی

هدف از درس سير انديشه هاي اقتصادي متفكران اسلامی و غربي آشنايي دانشجويان با سير تكوين، تحول و تكامل نظريه ها و انديشه هاي اقتصادي در بستر تاريخ، درك تاثير شرايط اجتماعي، سياسي و ساخت دوران هاي تاريخي برآنان است. علاوه بر نكات ياد شده در زمينه انديشه متفكران مسلمان، اهدافي مانند توجه به ميراث ارزشمند گذشتگان مغفول مانده است و تلاش در جهت دستيابي به طرح جامعه اقتصادي مطلوب، زمينه سازي براي انجام مطالعات تطبيقي و يافتن ميزان تاثير كوشش هاي علمي متفكران مسلمان بر تمدن مغرب زمين دنبال مي شود.

5

سیر اندیشه های اقتصادی : متفکرین اسلامی و غربی

بخش نخست: سير انديشه هاي اقتصادي در جهان غرب عقايد اقتصادي در جهان باستان از قرون وسطي تا شكل گيري مكاتب اقتصادي مكاتب اقتصادي پيش از كلاسیک ها مكتب اقتصادي كلاسیک ها مكاتب رقيب نئوكلاسیک ها كينزي ها و عقايد اقتصاد كلان نهادگرايان تحولات جديد بخش دوم: سير انديشه هاي اقتصادي متفكران مسلمان انديشه هاي اقتصادي تا پايان قرن چهارم انديشه هاي اقتصادي تا پايان قرن هفتم انديشه هاي اقتصادي از قرن هشتم تا دوره معاصر سيري در ادبيات معاصر اقتصاد اسلامی

کارشناسی

هدف از درس سير انديشه هاي اقتصادي متفكران اسلامی و غربي آشنايي دانشجويان با سير تكوين، تحول و تكامل نظريه ها و انديشه هاي اقتصادي در بستر تاريخ، درك تاثير شرايط اجتماعي، سياسي و ساخت دوران هاي تاريخي برآنان است. علاوه بر نكات ياد شده در زمينه انديشه متفكران مسلمان، اهدافي مانند توجه به ميراث ارزشمند گذشتگان مغفول مانده است و تلاش در جهت دستيابي به طرح جامعه اقتصادي مطلوب، زمينه سازي براي انجام مطالعات تطبيقي و يافتن ميزان تاثير كوشش هاي علمي متفكران مسلمان بر تمدن مغرب زمين دنبال مي شود.

6

مبانی فلسفی و روش شناسی اقتصاد

مفهوم مباني(معرفت شناختي؛ هستي شناختي؛ ارزش شناختي) روش شناسي اقتصاد تمايز مباني فلسفي و روش شناسي اقتصاد كاركردهاي 3 گانه مباني فلسفي اقتصاد (كاركرد زمينه سازي؛ كاركرد توليدي؛ كاركرد جهت دهندگي) مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي و قلمرو مباني معرفت شناختي ماهيت و قلمرو دانش اقتصاد ماهيت قوانين اقتصادي ابزار و منابع شناخت در اقتصاد مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي و قلمرو مباني هستي شناختي پيش فرض هاي هستي شناختي نظريه انتخاب عقلايي ترجيحات و انسان اقتصادي مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: مفهوم و قلمرو مباني ارزش شناختي اقتصاد مفهوم شناسي ارزش و ابعاد آن ارزش ها و سياست گذاري اقتصادي مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي روش شناسي اقتصاد مفهوم نظريه و مدل روش هاي استدلال روش هاي نظريه پردازي تكنيك هاي نظريه پردازي

کارشناسی

فلسفه اقتصاد رويكردي درجه دو و انتقادي نسبت به مطالعات اقتصادي دارد. درحالي كه اقتصاددانان به بررسي رفتار اقتصادي انسان مي پردازند(مطالعه درجه اول)، فيلسوفان اقتصاد به تجزيه و تحليل عملكرد اقتصاددانان و چگونگي نظريه پردازي آنان مي پردازند (مطالعه درجه دوم). مباني فلسفي اقتصاد ناظر به ديدگاه هاي پايه نظريات اقتصادي نسبت به معرفت، هستي و ارزش است. روش شناسي اقتصاد نيز به بررسي و ارزيابي شيوه تدوين و ارزيابي نظريات اقتصادي با توجه به مباني فلسفي مربوطه مي پردازد.

7

مبانی فلسفی و روش شناسی اقتصاد

مفهوم مباني(معرفت شناختي؛ هستي شناختي؛ ارزش شناختي) روش شناسي اقتصاد تمايز مباني فلسفي و روش شناسي اقتصاد كاركردهاي 3 گانه مباني فلسفي اقتصاد (كاركرد زمينه سازي؛ كاركرد توليدي؛ كاركرد جهت دهندگي) مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي و قلمرو مباني معرفت شناختي ماهيت و قلمرو دانش اقتصاد ماهيت قوانين اقتصادي ابزار و منابع شناخت در اقتصاد مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي و قلمرو مباني هستي شناختي پيش فرض هاي هستي شناختي نظريه انتخاب عقلايي ترجيحات و انسان اقتصادي مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: مفهوم و قلمرو مباني ارزش شناختي اقتصاد مفهوم شناسي ارزش و ابعاد آن ارزش ها و سياست گذاري اقتصادي مقايسه اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي در: چيستي روش شناسي اقتصاد مفهوم نظريه و مدل روش هاي استدلال روش هاي نظريه پردازي تكنيك هاي نظريه پرداز

کارشناسی

فلسفه اقتصاد رويكردي درجه دو و انتقادي نسبت به مطالعات اقتصادي دارد. درحالي كه اقتصاددانان به بررسي رفتار اقتصادي انسان مي پردازند(مطالعه درجه اول)، فيلسوفان اقتصاد به تجزيه و تحليل عملكرد اقتصاددانان و چگونگي نظريه پردازي آنان مي پردازند (مطالعه درجه دوم). مباني فلسفي اقتصاد ناظر به ديدگاه هاي پايه نظريات اقتصادي نسبت به معرفت، هستي و ارزش است. روش شناسي اقتصاد نيز به بررسي و ارزيابي شيوه تدوين و ارزيابي نظريات اقتصادي با توجه به مباني فلسفي مربوطه مي پردازد.

8

نظریه های توسعه اقتصادی

مفاهيم پايه ( اقتصاد، پيشرفت، رشد و توسعه) بخش هاي اقتصادي و توسعه مكتب هاي اقتصادي و توسعه عوامل، سياست ها و راهبردهاي توسعه تحولات جهاني و توسعه تاريخچه توسعه در ايران تحولات داخلي و توسعه توسعه پس از پيروزي انقلاب اسلامي مسئله هاي پايه اي امروز و توسعه سياست ها و راهبردهاي توسعه براي ايران

کارشناسی

توسعه در لغت به‌معنای گسترش دادن و از نظر‌ اندیشه‌وران علوم اقتصادی و اجتماعی، جریانی چند بُعدی و به‌معنای ارتقای مستمر کل جامعه و نظم اجتماعی به‌سوی زندگی بهتر یا انسانی‌تر است. قدمت رشد و توسعه به‌اندازه دانش اقتصاد است. توسعه اقتصادی عبارت است از رشد اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت‌های تولیدی اعم از ظرفیت‌های فیزیکی، انسانی و اجتماعی. توسعه اقتصادی به‌صورت شاخه‌ای از علم اقتصاد، از اواسط قرن بیستم یعنی پس از آن‌که موضوع پیشرفت در کشورهای در حال توسعه با شدت بیش‌تری مورد توجه قرار گرفت، میان پژوهشگران علوم اجتماعی و اقتصادی مطرح شد. «مدرنیزاسیون»، «غرب زدگی» و به ویژه «صنعتی شدن» اصطلاحاتی هستند که اغلب در بحث توسعه اقتصادی به کار می‌روند. از لحاظ تاریخی، سیاست های توسعه اقتصادی بر صنعتی سازی و زیرساخت¬ها متمرکز شده و از دهه ۱۹۶۰، به‌طور فزاینده ای بر کاهش فقر متمرکز شده است. در حالی که توسعه اقتصادی یک مداخله سیاستی با هدف بهبود رفاه مردم است، رشد اقتصادی پدیده ای از بهره‌وری بازار و افزایش تولید ناخالص داخلی است. توسعه اقتصادی فرایندی است که در آن یک جامعه از مرحله ای به مرحله ی بالاتری از پیشرفت اقتصادی می رسد. این فرایند از طریق یک رشته تغییرات در ساختار اقتصادی و غالبا اجتماعی- سیاسی- فرهنگی رخ می دهد. اقتصاد توسعه نیز بررسی و تحلیل راه و روش هایی است که برای گذر از هر مرحله مورد مطالعه قرار می گیرد. آشناسازي با مفهوم و ديدگاه هاي موجود درزمينه توسعه، اهداف و ابعاد توسعه، ويژگي¬هاي كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه، عوامل و موانع توسعه، سياست ها و راهبردهاي توسعه، تاريخچه توسعه درايران و سياست هاي مناسب و نامناسب توسعه در اقتصاد ايران از اهدافي است كه در اين درس دنبال مي¬شود.

9

پول و بانکداری

ضرورت مطالعه پول، بانكداري و بازارهاي مالي مروري بر سيستم مالي ماهيت و چيستي پول نرخ و نرخ هاي بهره تعيين و تغييرات نرخ بهره بانكداري و بانك مركزي در ايران ابزارهاي سياست پولي تقاضا براي پول سياست پولي و مالي در مدل IS-LM پول و تورم

کارشناسی

اساسا تحول و تکامل جوامع بشری به شدت مرتبط با تحول و تکامل پول بوده است. در غیاب پیدایش پول و تکامل آن امکان رشد و توسعه اقتصادی فراهم نمی‌شد. این کشف پول و تکامل آن بود که امکان گسترش مبادله و تقسیم کار را فراهم کرد و امکان خلق اعتبار برای کارآفرینان فاقد پس انداز پیشین و قادر به انجام پس انداز پسین را فراهم ساخت تا خلاقیت و توانایی کارآفرینی خود را تحقق بخشند، تا ضمن آنکه به خلق ثروت برای خود بپردازند، به رشد اقتصادی و گسترش اشتغال و نهایتا رفاه اجتماعی نیز کمک نمایند. به ندرت می‌توان تغییر و تحولی در اقتصاد کلان را یافت که یا از نظر منشاء یا از منظر واکنش سیاستگذاری به پول مرتبط نشود. با وجود اهمیت بدون تردید پدیده پول و تحولات مرتبط با آن در زندگی روزمره، هنوز درک این پدیده دچار نقص است. این نقص هم در مورد چگونگی خلق پول و عوامل موجد آن وجود دارد و هم در مورد پیامدهای خلق پول. به طور سنتی، فرض بر آن بوده است که بانک مرکزی به عنوان نهاد متولی خلق پول و سیاستگذاری پولی، قادر به کنترل حجم پول بوده و آن گاه قادر به جلوگیری از پیامد زیان¬بار آن برای رفاه اجتماعی است. تحلیل‌های نوین مرتبط با پول نشان می‌دهد که بانک مرکزی قادر به کنترل کامل خلق پول نبوده و رفتار عوامل اقتصادی و از جمله بانک ها و موسسات اعتباری نقشی کلیدی در تحول کمیت‌های پولی و لذا نوسانات اقتصاد کلان دارد. همین موضوع هم سبب شده است که سیاست گذاری پولی و نظارت بر بانک ها و موسسات اعتباری بخش قابل توجهی از تحقیقات و ادبیات اقتصاد کلان در سه دهه اخیر را به خود اختصاص دهد. آشنا ساختن دانشجويان با مفاهيم اساسي از قبيل پول، بهره، بازارها و ابزارهاي مالي،‌ بانكداري، بانك مركزي و سياست پولي، ساختارها و ابزارهاي بازار مالي و همچنين نظريه هاي پولي و كاربردآن و نيز ارتقاي توان علمي دانشجو براي درك و تحليل بهتر مسائل نظري و كاربردي در دو بخش پولي و بانكي كشور.

10

اقتصاددانش بنیان

مروري تاريخي بر زندگي اقتصادي بشر مفاهيم اساسي اقتصاد دانش محور مهم ترين ويژگي هاي اقتصاد دانش بنيان نهاد آموزش در عصر دانايي اقتصاد دانش بنيان وساختار فعاليت هاي اقتصادي جامعه مروری بر مولفه های بنیادین سه عصر کشاورزی، صنعتی و دانایی محور مولفه های ثروت آفرین در قرن بیست و یکم اقتصاد دانش بنیان، کلید پیشرفت ایران در قرن بیست و یکم

کارشناسی

اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد نوینى است که در آن تولید، توزیع و استفاده از دانش، منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت است. موتور محرک چنین اقتصادهایی شرکت هاى دانش بنیان هستند که به منظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی و همچنین تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر نقش دارند. اقتصاد دانش بنیان اقتصادی است که بر اساس تولید و توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکل گرفته و سرمایه گذاری در دانش و صنایع دانش پایه مورد توجه خاص قرار می‌گیرد. صنایع دانش بنیان نیز صنایعی هستند که در آن‌ها سطح بالایی سرمایه گذاری در نوآوری و ابداعات جدید صورت گرفته است. اقتصاد دانش بنیان، اقتصادی نیست که در آن صرفا از فناوری‌های سطح بالا استفاده شود، بلکه اقتصادی که در آن، تمامی کسب و کار‌ها و صنایع به فراخور نیاز خود، از توزیع و کاربرد دانش در پیشبرد اهداف خود بهره می‌برند. اقتصاد دانش بنیان برای رشد و تولید ثروت تنها به تعدادی از صنایع با فن آوری بالا متکی نیست بلکه در این اقتصاد همه صنایع به فراخور نیاز خود از دانش استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، در اقتصاد دانش بنیان، تولید و توزیع و کاربرد دانش در همه صنایع عامل محرک رشد اقتصادی و تولید ثروت و اشتغال است. در ساختار اقتصاد دانش بنیان بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری‌ها می‌بایست به بخش‌های فناورانه و ایجاد زیرساخت‌های آن سوق یابد. سرمایه گذاری در این زمینه لزوم صرف نظر از مصارف و هزینه کرد‌های جاری را می‌طلبد و می‌بایست دولت و بخش خصوصی در صورت محدودیت منابع از هزینه‌های جاری خود کاسته و در طرح‌ها و شرکت‌های دانش بنیان سرمایه گذاری کند. آشنايي با الگوي توليد دانش بنيان و فرصت ها و تهديدهاي آن، الزامات نهادي تحقق اقتصاد دانش بينان، بسترسازي براي چگونگي سياست گذاري براي تحقق اقتصاد دانش بنيان از مهمترين اهدافي است كه در اين عنوان درسي تحقق مي يابد.

11

روش تحقیق در اقتصاد

دانستني هاي پايه اي روش پژوهش برگزيدن موضوع پژوهش روش هاي بررسي و شناسايي اوليه برگزيدن چارچوب نظري و ساختن فرضيه هاي پژوهش آماده كردن طرح پژوهش ساختن الگوي تحليلي شناسايي تکميلي و گردآوري داده ها تجزيه و تحليل و نتايج و نوشتن گزارش پژوهش و پژوهشنامه

کارشناسی

در دنیای امروز، دانایی یکی از محور‌ها و شاخص‌های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می‌رود. سنجش سطح دانایی به میزان تولید و مصرف اطلاعات و گسترش دانایی به دسترسی سریع و آسان به منابع علمی موثق وابسته است. دانسته‌ها یا با مطالعه منابع اطلاعاتی موجود و یا بنا به پژوهش‌هایی که انجام می‌شود، به دست می‌آید. اگر این دانسته‌ها بر پایه نتایج پژوهش‌های قبلی باشد، در واقع به مصرف اطلاعات پرداخته شده و اگر مبتنی بر مشاهدات و تحلیل‌های جاری باشد، تلاش علمي و پژوهشي به تولید اطلاعات منجر شده است؛ بنابراین، منبع اصلی تولید اطلاعات و دانش جدید در واقع حاصل فعالیت‌های پژوهشی است که انجام می‌گیرد. پژوهش در هر موضوع، به هر گونه و در هر سطحی که انجام شود، تلاشی منسجم و نظام‌مند در راستای توسعه دانش موجود درباره موضوع‌هایی است که محقق با آن سروکار دارد. پژوهش کوششی است برای یافتن بهترین راهکار‌های ممکن برای حل مشکلات موجود در عرصه‌های زندگی. نوع و سطح فعالیت‌های پژوهشی یکی از شاخص‌های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. در واقع پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار در هر کشور به شمار می‌آید. اگر پژوهشی نشود، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. بدون انجام پژوهش امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم نیز برخوردار نخواهد بود. همه آنچه به عنوان پیشرفت علوم در دوره‌های گوناگون تاریخ شناخته شده است، حاصل تلاش افرادی است که در کار خود رویکردی پژوهشی داشته‌اند و ذهن پرسشگرشان همواره محرکی برای فعالیت‌های پژوهشی آنان بوده است. پژوهش در رشته‌های علمی به شیوه‌های گوناگون انجام می‌شود و نمی‌توان یک روش مشخص که در همه شاخه‌های علوم کاربرد داشته باشد، معرفی کرد. با این حال، اصولی کلی بر فرایند پژوهش در رشته‌های مختلف حاکم است که بیش از آنکه با هم متفاوت باشند به هم شبیه هستند. پژوهش به هر شکل و در هر رشته‌ای که انجام شود، همواره پیرو دستورالعمل‌های مدون و منطقی است که پژوهشگران را در انجام کارشان یاری می‌کنند. همچنین، به کار بستن این دستورالعمل‌ها آنان را قادر می‌سازد که ضمن کسب اطمینان بیشتر نسبت به درستی نتایج کارشان، نتایج و آثار سایر پژوهش‌ها را ارزیابی کنند. شخصی که به شیوه‌های گوناگون پژوهش می‌‌کند، پژوهشگر (محقق) نامیده می‌شود. پژوهشگر فردی است که با روش‌های علمی، در صدد رسیدن به‌ شناختی تازه از مسائل و مفاهیم گوناگون است. او با استفاده از ابزارهای گوناگون به مشاهده دقیق‌تر و عمیق‌تر پدیده‌های پیرامون خود می‌پردازد. پژوهشگر با نگاهی نقادانه و موشکافانه به پیرامون خود می‌نگرد و برای رفع مشکلات جامعه و ارائه بهترین راهکارهای عملی، اطلاعات موثقی در اختیار متولیان امور می‌گذارد.

12

اصول و مبانی اقتصاد اسلامی

بخش اول: فصل اول: مفهوم علم اقتصاد فصل دوم و سوم : مفهوم مکتب اقتصادی- مفهوم نظام اقتصاد اسلامی فصل چهارم: فرق بین سه مفهوم علم، مکتب و نظام اقتصاد اسلامی فصل پنجم: تعریف احکام شریعت و اقسام آنها (اقسام ثابت و متغیر) فصل ششم: روش استباط اصول مکتبی - حقوقی - اقتصاد اسلامی از احکام فقهی بخش دوم: فصل اول و دوم : اصل مالکیت مختلط - مبانی حقوقی توزیع درآمد فصل سوم: اصل آزادی محدود اقتصادی (اصل هدایت، نظارت، سیاست گذاری در حوزه اقتصاد) فصل چهارم: اصل جریان پول و سرمایه نقدی بر اساس نرخ سود فصل پنجم: عدالت و توازن اقتصادی بخش سوم: فصل اول: تبعیت بخش اعتباری اقتصاد از بخش واقعی آن فصل دوم: ساز و کار بازار از نظر آموزه های اسلامی (چگونگی شکل گیری بازار) فصل سوم: تخصیص بهینه منابع

کارشناسی

در زمینه اقتصاد اسلامی تاکنون تحقیقات بسیاری به انجام رسیده است؛ با وجود این، در بخش عمده آنها بعد فقهی ـ حقوقی و در سطحی محدودتر ویژگی مکتبی و نظام‌مند بودن این حوزه مدنظر قرار گرفته است. به دیگر سخن، درباره مبانی علمی اقتصاد اسلامی کمتر پژوهش شده است و در نتیجه، نظریات علمی این شاخه از اقتصاد، در مقایسه با مباحث حقوقی آن، پیشينه کمتری دارد. بر همین اساس، چیستی اقتصاد اسلامی به‌صورت جامع در دو بعد حقوقی و علمی محوریت یافته و مبانی مکتبی بودن، نظام‌مند بودن و علمی بودن آن در سه بخش بررسی شده است. کلیات و مفاهیم اقتصاد اسلامي در قالب عناویني چون؛ «مفهوم علم اقتصاد»، «مفهوم مکتب اقتصادی»، «مفهوم نظام اقتصاد اسلامی»، «فرق بین سه مفهوم علم، مکتب و نظام اقتصادی»، «تعریف احکام شریعت و اقسام آنها (اقسام ثابت و متغیر)»، «روش استنباط اصول مکتبی - حقوقی- اقتصاد اسلامی از احکام فقهی» و مبانی حقوقی اقتصاد اسلامی (اصول اقتصاد اسلامی) در قالب عناويني چون؛ «اصل مالکیت مختلط»، «مبانی حقوقی توزیع درآمد»، «اصل آزادی محدود اقتصادی (اصل هدایت، نظارت، سیاست‌گذاری در حوزه اقتصاد)» «اصل جریان پول و سرمایه نقدی براساس نرخ سود»، «عدالت و توازن اقتصادی» و مبانی علمی اقتصاد اسلامی در قالب عناويني چون؛ «تبعیت بخش اعتباری اقتصاد از بخش واقعی آن»، «سازوکار بازار از نظر آموزه‌های اسلامی (چگونگی شکل‌گیری بازار)» و «تخصیص بهینه منابع» از مباحثي است كه در اين درس بررسي خواهد شد. از اهداف فراگیری درس براي دانشجویان اقتصاد، زمینه‌سازی تحقیق و پژوهش درباره اقتصاد اسلامی است.

13

اقتصاد مالی

جايگاه اقتصاد مالي در اقتصاد، قيمت گذاري دارايي هاي مالي، آشنايي با مفاهيم اساسي در بازارهاي مالي، تعريف مشتقات و نقش ابزارهاي مشتقه در بورس ها و فرابورس ها، انواع شركت هاي سرمايه گذاري، قراردادهاي سلف، سازوكار معاملات سلف، تحليل صورت هاي مالي بنگاه ها، آتي ها و سازوكار معاملات در بازارهاي آتي ها نااطميناني، ريسك و مديريت ريسك ملاحظات فقهي كاربرد مشتقات در مديريت ريسك و سفته بازي، نظريه سبد دارايي هاي مالي و مدل هاي بهينه سازي سبد آشنايي با نهادها، بازارها و ابزارهاي مالي اسلامي

کارشناسی

اقتصاد مالي موضوعي جذاب است كه درآن ايده هايي از اقتصاد، رياضيات و اخيرا روانشناسي براي درک بازارهاي مالي تركيب مي شوند. چگونه بايد تصميم گرفت و چگونه تصميم گرفت؟ اينها دو پرسش اصلي نظريه تصميم گيري هستند: در رويكرد تجويزي (عقلایی) پرسيده مي شود كه چگونه تصميمات عقلایی بايد اتخاذ شوند و در رويكرد توصيفي (رفتاري) تصميمات واقعي اتخاذ شده توسط افراد مدل سازي مي شود. درحالي كه مطالعه تصميمات عقلایی مبحثي كلاسیک است، نظريه هاي رفتاري از اواخر دهه 1970 معرفي شده اند و برخي از نتايج بسيار جديد اين حوزه، بحث و تبادل نظر شده است. هردو رويكرد گاهي اوقات مي توانند دست در دست هم مورد استفاده قرار گيرند، براي مثال ناهنجاري هاي بازار مي تواند به وسيله رويكرد توصيفي (رفتاري) توضيح داده شود و سپس اين ناهنجاري¬ها مي توانند توسط استراتژي هاي صندوق هاي پوششي مورد بهره برداري قرار گيرند كه مبتني بر معيار تصميم گيري عقلایی هستند. اقتصاد مالی شاخه‌ای از علم اقتصاد است که به مطالعه نحوه تخصیص منابع مالی توسط افراد، بنگاه‌ها و دولت‌ها می‌پردازد. این حوزه از اقتصاد به بررسی چگونگی تصمیم‌گیری‌های مالی و تاثیرات این تصمیم‌ها بر بازارها و اقتصاد کلان می‌پردازد. موضوعات اصلی در اقتصاد مالی شامل مدیریت سرمایه‌گذاری، قیمت‌گذاری دارایی‌ها، رفتار بازارهای مالی، و تاثیر سیاست‌های مالی بر اقتصاد است. یکی از مفاهیم کلیدی در اقتصاد مالی، مدیریت ریسک است. افراد و شرکت‌ها در هنگام سرمایه‌گذاری با انواع مختلفی از ریسک‌ها مواجه می‌شوند، از جمله ریسک بازار، ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی. اقتصاد مالی به بررسی و ارائه روش‌هایی برای مدیریت و کاهش این ریسک‌ها می‌پردازد. از ابزارهای متداول مدیریت ریسک می‌توان به قراردادهای آتی، اختیار معامله و تنوع‌بخشی سرمایه‌گذاری اشاره کرد. موضوع دیگردر اقتصاد مالی، قیمت‌گذاری دارایی‌ها است. ارزش‌گذاری صحیح دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است زیرا بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری آنها تأثیر می‌گذارد. مدل‌های مختلفی برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها وجود دارد، از جمله مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای (CAPM) و مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ (APT). این مدل‌ها سعی در توضیح رابطه بین ریسک و بازده مورد انتظار دارند. رفتار بازارهای مالی نیز یکی از موضوعات جذاب در اقتصاد مالی است. بازارهای مالی مکان‌هایی هستند که در آنها دارایی‌های مالی معامله می‌شوند و قیمت این دارایی‌ها تعیین می‌شود. تحلیل¬گران مالی تلاش می‌کنند تا رفتار بازارها را پیش‌بینی كرده و از این طریق فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسب را شناسایی کنند، در صورتي¬كه بازارهای مالی همیشه قابل پیش‌بینی نیستند و عوامل روان¬شناختی مانند رفتار گله‌ای، می‌تواند بر آنها تأثیر بگذارد. سیاست‌های مالی و تاثیرات آنها بر اقتصاد کلان نیز از مباحث مهم در اقتصاد مالی است. دولت‌ها با استفاده از ابزارهایی مانند نرخ بهره و مالیات‌ها، سعی در کنترل تورم، بیکاری و رشد اقتصادی دارند. تصمیم‌گیری‌های مالی دولت‌ها می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای مالی و اقتصاد کلی داشته باشد. به عنوان مثال، کاهش نرخ بهره می‌تواند موجب افزایش سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی شود، در حالی که افزایش مالیات‌ها ممکن است موجب کاهش مصرف و کاهش رشد اقتصادی گردد. یکی دیگر از مباحث مهم در اقتصاد مالی، نقش موسسات مالی است. بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دیگر موسسات مالی نقش مهمی در تخصیص منابع مالی در اقتصاد دارند. آنها واسطه‌هایی بین پس‌اندازکنندگان و سرمایه‌گذاران هستند و با ارائه تسهیلات مالی به اقتصاد کمک می‌کنند تا به بهره‌وری بیشتری دست یابد. موسسات مالی با مدیریت ریسک‌های مالی و ارائه مشاوره‌های مالی به مشتریان خود، نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارند. در نهایت، اقتصاد مالی به شدت تحت تاثیر جهانی‌شدن قرارگرفته است. افزایش تجارت بین‌المللی و جریان‌های سرمایه بین کشورها موجب پیچیده‌تر شدن اقتصاد مالی شده است. در این شرایط، تغییرات اقتصادی در یک کشور می‌تواند تأثیرات بزرگی بر بازارهای مالی در دیگر کشورها داشته باشد. این واقعیت، اهمیت تحلیل و مدیریت ریسک‌های بین‌المللی را در اقتصاد مالی بیشتر کرده است. اقتصاد مالی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم علم اقتصاد، به طور مستمر در حال توسعه است. با توجه به تغییرات سریع در بازارهای مالی و اقتصاد جهانی، تحلیل‌های جدید و مدل‌های نوین برای درک بهتر رفتارهای مالی و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مورد نیاز است. این حوزه از علم اقتصاد کمک می‌کند تا با بهره‌گیری از ابزارهای مالی، بهبود در تخصیص منابع و افزایش رفاه اقتصادی ممكن شود. >

14

بانکداری اسلامی

مروری بر تاریخ تحولات، جایگاه و معاملات بانکداری متعارف، فقه معاملات بانكي بانكداري بدون رباي ايران، پول، ربا و بهره شیوه های جدید اعطای تسهیلات مروری بر تاریخ پیدایش، تحولات و ساختار بانکداری اسلامی، جریمه و خسارت تأخیر تأدیه، اصول و مبانی بانکداری اسلامی، شاخص هاي اسلامي بودن نظام بانكي ، شباهت ها و تفاوت های اساسی بانکداری اسلامی با بانکداری متعارف، جایگاه نظارت و شورای فقهی در بانکداری اسلامی، دولت و بانكداري اسلامي، بانک مرکزی و سیاست های پولی، بانکداری بدون ربای ایران آسیب شناسی نظام بانکی ایران

کارشناسی

مروری بر تاریخ تحولات، جایگاه و معاملات بانکداری متعارف، فقه معاملات بانكي بانكداري بدون رباي ايران، پول، ربا و بهره شیوه های جدید اعطای تسهیلات مروری بر تاریخ پیدایش، تحولات و ساختار بانکداری اسلامی، جریمه و خسارت تأخیر تأدیه، اصول و مبانی بانکداری اسلامی، شاخص هاي اسلامي بودن نظام بانكي ، شباهت ها و تفاوت های اساسی بانکداری اسلامی با بانکداری متعارف، جایگاه نظارت و شورای فقهی در بانکداری اسلامی، دولت و بانكداري اسلامي، بانک مرکزی و سیاست های پولی، بانکداری بدون ربای ایران آسیب شناسی نظام بانکی ایران

15

اقتصاد ایران (3) برنامه ریزی و بودجه

مباني نظري برنامه ريزي در بخش عمومي، ارتباط بودجه با مباحث اقتصاد كلان و اقتصاد خرد، تعاريف و مفاهيم برنامه ريزي، ويژگي هاي بودجه ريزي در كشورهاي نفتي ، تحولات برنامه ريزي،محدوده وظايف دولت در اقتصاد و سازوكارهاي تصميم گيري، بررسي برنامه ريزي در ايران، نحوه اثرگذاري منابع حاصل از نفت در اقتصاد ايران ، تعاريف و مفاهيم بودجه، ابعاد نرم افزاري و سخت افزاري بودجه، ابعاد حقوقي، سياسي، مديريتي و اجتماعي ماليه عمومي و بودجه، فرآيند بودجه ريزي در ايران

کارشناسی

امروزه نقش دخالت دولت در اقتصاد و از آن طریق، انتخاب سیاست های اقتصادي برای تاثیرگذاری بر شرايط اقتصادي، در تئوری های مختلف اقتصادی پذیرفته شده است. اندازه این نقش به ساختار اقتصاد و مجموعه ساختارمند نهادهای اقتصادی جامعه ارتباط دارد. برنامه‌ریزی و بودجه در اقتصادهای مدرن به‌عنوان ابزارهای کلیدی برای هدایت و کنترل سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها شناخته می‌شوند. این فرآیندها به دولت‌ها اجازه می‌دهند تا منابع مالی را به‌طور مؤثر تخصیص دهند و اولویت‌های اقتصادی را تعیین کنند. از طریق برنامه‌ریزی، دولت‌ها می‌توانند اهداف کلان اقتصادی مانند رشد اقتصادی، کاهش بیکاری و کنترل تورم را شناسایی و پیگیری کنند. همچنین، بودجه‌ریزی به‌عنوان ابزاری برای نظارت بر عملکرد اقتصادی و ارزیابی تأثیر سیاست‌های اتخاذ شده عمل می‌کند. به‌علاوه، این فرآیندها در ایجاد ثبات اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی نقش مهمی ایفا می‌کنند، زیرا شفافیت و پاسخگویی را در مدیریت مالی دولت تضمین می‌کنند. در نهایت، برنامه‌ریزی و بودجه به‌عنوان مبنایی برای تحلیل و پیش‌بینی تحولات اقتصادی عمل کرده و به اتخاذ تصمیمات آگاهانه در سطوح مختلف اقتصادی کمک می‌کنند. از اين رو برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی بر اساس استانداردهايي نظير شفافيت از طريق تعيين دقيق اهداف وگزارش دهي منظم؛ مشاركت از طريق دريافت نظرات و نيازدهاي ذينفعان مختلف (شامل بخش خصوصی، جامعه مدنی وشهروندان) و توسعه مشاركتي (ایجاد بسترهایی برای مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی)؛ انعطاف¬پذيري از طريق پاسخگويي به تغييرات، قابليت تعديل برنامه‌ها و بودجه‌ها و پیش‌بینی و مدیریت ریسک از طريق شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها و ایجاد استراتژی‌های مناسب برای مدیریت آن‌ها؛ بهره‌وری از طريق تخصيص بهينه منابع و ارزیابی دقیق هزینه‌ها و منافع پروژه‌ها و برنامه‌-ها؛ پایش و ارزیابی از طريق نظارت مستمر(پیگیری و نظارت بر اجرای برنامه‌ها و بودجه‌ها برای اطمینان از تحقق اهداف) و ارزیابی اثرات (بررسی تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی برنامه‌ها و سیاست‌ها) و پایداری از طريق توجه به توسعه پایدارو توازن اقتصادی، اجتماعی و محیطی از طريق توجه به ابعاد مختلف توسعه در فرآیندهای برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی صورت مي پذيرد. با رعایت این استانداردها، برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی می‌تواند به‌طور مؤثری به تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی کمک کند و زمینه‌ساز رشد و توسعه پایدار باشد. آشنایی با اقتصاد ایران، از طرفی برای آشنایی با نتیجه گزینش الگوها و اعمال سیاست‌های توسعه و نیز برای آشنایی با عامل پراهمیت اقتصاد در تأثیرگذاری بر این گزینش‌ها و سیاست‌ها، و از طرف دیگر به‌عنوان عامل تعیین‌کننده سمت و سوی حرکت جامعه و به‌ویژه روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضرورت دارد. دولت در اقتصاد ایران همواره در حوزه‌هایی فراتر از محدوده کلاسیک خود فعالیت کرده است و به همین دلیل برای ارزیابی پیامدهای مترتب بر کارکرد آن، می‌بایست به‌نحو مناسبی همه عملکرد دولت را پوشش داد. چالش هاي اقتصاد ايران را مي توان در سه لايه مطالعه نمود كه لايه اول به نظام تدبير در شكل كلي و رابطه حكومت؛ دولت و جامعه مربوط مي شود. لايه دوم آسيب هاي اقتصادي در كشور ناشي از ساختار نهادي، قوانين و مقررات است. لايه سوم چالش ها و مشكلات اقتصادي كشور عمدتا به سياست¬هاي اقتصادي دولت ها مربوط مي-شود. دراین درس تلاش بر این است از طريق تطبيق نظريات و ديدگاه هاي اقتصادي با نقاط ضعف، قوت، آسيب ها، فرصت ها و واقعيت هاي اقتصادي ايران درك مناسبي از مسائل اقتصادي كشور و نحوه رفتار سياست گذاران با هدف بهبود وضعيت اقتصادي كشور ارائه گردد. اين درس مي تواند در مجهزكردن دانشجويان اقتصاد به يك زاويه ديد صحيح و چارچوب تحليلي مناسب جهت درك و تحليل مسائل و واقعيت هاي اقتصادي كشور تاثيرگذار بوده و در نهايت سبب شود ظرفيت هاي بالقوه اقتصاد كشور در مسير بالفعل شدن و رفع مسائل به كار گرفته شود. ارائه تصويري از اقتصاد ايران با مرور محيط، منابع، قاعده گذاران، بازيگران و بروندادهاي اقتصادي صورت مي پذيرد. آشنایی با مفاهیم بنیادی (درک اصول برنامه‌ریزی و فهم فرآیند بودجه‌ریزی)، توسعه مهارت‌های تحلیلی (تحلیل داده‌های اقتصادی و استفاده از ابزارهای کمی)، توانمندسازی در تصمیم‌گیری (توسعه مهارت‌های تصمیم‌گیری و مدیریت ریسک)، آشنایی با سیاست‌های اقتصادی( تحلیل سیاست‌های اقتصادی و شناخت نقش دولت در برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد کلان) و تمرکز بر پایداری (بررسی ارتباط برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی با توسعه پایدار و چالش‌های محیطی و درک اهمیت عدالت اجتماعی در فرآیندهای برنامه‌ریزی و تخصیص منابع) به دانشجویان کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از فرآیندهای اقتصادی و نقش برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی در توسعه اقتصادی و اجتماعی پیدا کنند و مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب کنند.

16

اقتصاد ايران 2: سياست ها و چالش هاي اقتصادي

کلياتي درباره سياست گذاري اقتصادي سياست هاي مالي در اقتصاد ايران سياست هاي پولي سياست هاي تجاري سياست هاي ارزي سياست هاي موردي (غيرنظام مند) اجرا شده در اقتصاد ايران سياست هاي توزيعي حكمراني در اقتصاد ايران وضعيت فضاي كسب و كار در اقتصاد ايران علل و عوامل توسعه نيافتگي اقتصاد ايران

امروزه نقش دخالت دولت در اقتصاد و از آن طريق، انتخاب سياست هاي اقتصادي براي تاثيرگذاري بر شرايط اقتصادي، در تئوري هاي مختلف اقتصادي پذيرفته شده است. اندازه اين نقش به ساختار اقتصاد و مجموعه ساختارمند نهادهاي اقتصادي جامعه ارتباط دارد.آشنايي با اقتصاد ايران، از طرفي براي آشنايي با نتيجه گزينش الگوها و اعمال سياست هاي توسعه و نيز براي آشنايي با عامل پراهميت اقتصاد در تأثيرگذاري بر اين گزينش ها و سياست ها، و از طرف ديگر به عنوان عامل تعيين كننده سمت و سوي حركت جامعه و به ويژه روابط سياسي، اجتماعي و فرهنگي ضرورت دارد. دولت در اقتصاد ايران همواره در حوزه هايي فراتر از محدوده کلاسیک خود فعاليت كرده است و به همين دليل براي ارزيابي پيامدهاي مترتب بر كاركرد آن، مي بايست به نحو مناسبي همه عملكرد دولت را پوشش داد. چالش هاي اقتصاد ايران را مي توان در سه لایه مطالعه نمود كه لایه اول به نظام تدبير در شكل كلي و رابطه حكومت؛ دولت و جامعه مربوط مي شود. لایه دوم آسيب هاي اقتصادي در كشور ناشي از ساختار نهادي، قوانين و مقررات است. لایه سوم چالش ها و مشكلات اقتصادي كشور عمدتا به سياست هاي اقتصادي دولت ها مربوط مي شود. سياست اقتصادي دولت ها شامل سياست هايي براي بهبود اوضاع اقتصادي و شامل خط مشي ها و تدابيري براي تعيين سطح ماليات، بودجه دولت، عرضه پول و نرخ بهره و همچنين بازار كار، مالكيت ملي و بسياري از زمينه هاي ديگر مداخلات دولت در اقتصاد است. استفاده از ابزارهاي معمول سياست گذاري اقتصادي براي بهبود وضعيت در اغلب كشورها در اولويت كاري سياستگذاران قرار مي گيرد. گزينش تركيب و اندازه مطلوب سياست ها نبايد موجب عميق تركردن مشکلات ساختاري ( بزرگتر كردن ناترازيها و عدم تعادل ها) گردد، همچنين توازن بين ظرفيت هاي سياست گذاري براي تمركز برحل مشكلات كوتاه مدت نبايد موجب غفلت از مسائل ساختاري شود. بقاي نااطميناني ها و عدم تعيين تكليف متغيرهاي سياستي و كنترلي از سوي دولت مي تواند فرصت هاي موجود در چشم انداز كوتاه مدت، ميان مدت و بلندمدت اقتصاد ايران را با چالش هاي جدي روبه رو سازد. دراين درس تلاش بر اين است از طريق تطبيق نظريات و ديدگاه هاي اقتصادي با نقاط ضعف، قوت، آسيب ها، فرصت ها و واقعيت هاي اقتصادي ايران درك مناسبي از مسائل اقتصادي كشور و نحوه رفتار سياست گذاران با هدف بهبود وضعيت اقتصادي كشور ارائه گردد. اين درس مي تواند در مجهزكردن دانشجويان اقتصاد به يك زاويه ديد صحيح و چارچوب تحليلي مناسب جهت درك و تحليل مسائل و واقعيت هاي اقتصادي كشور تاثيرگذار بوده و در نهايت سبب شود ظرفيت هاي بالقوه اقتصاد كشور در مسير بالفعل شدن و رفع مسائل به كار گرفته شود. ارائه تصويري از اقتصاد ايران با مرور محيط، منابع، قاعده گذاران، بازيگران و بروندادهاي اقتصادي صورت مي پذيرد.

17

فقه اقتصادي

فصل اول: فقه و اقتصاد؛ هدف كلي: شناخت ارتباط ميان فقه و اقتصاد فصل دوم: قواعد فقهي عام؛ هدف كلي:‌ آشنايي با برخي قواعد فقهي عام فصل سوم: قواعد فقهي خاص( قواعد فقهي اقتصادي)؛ هدف كلي: آشنايي با قواعد فقهي خاص ( قواعد اقتصادي) فصل چهارم: فقه مالكيت؛ هدف كلي: شناخت مالكيت به عنوان يكي از موضوعات مهم در مكتب اقتصادي اسلام فصل پنجم: فقه توليد؛ هدف كلي: شناخت مسائل فقهي – اقتصادي توليد فصل ششم: فقه مصرف؛ هدف كلي: شناخت مسائل فقهي – اقتصادي مصرف فصل هفتم: فقه كسب و كار؛ هدف كلي: شناخت مسائل فقهي – اقتصادي كسب و كار فصل هشتم: فقه بازرگاني و تجارت؛ هدف كلي:‌ شناخت مسائل فقهي – اقتصادي بازرگاني و تجارت فصل نهم: فقه اقتصادي دولت ( نقش و اهداف دولت)؛ هدف كلي:‌ شناخت مسائل فقهي – اقتصادي نقش و اهداف دولت فصل دهم: فقه اقتصادي دولت( وظايف و درآمدهاي دولت)؛ هدف كلي:‌ شناخت مسائل فقهي – اقتصادي وظايف و درآمدهاي دولت

فقه و اقتصاد را مي توان از جمله علومي دانست كه هر كدام از آنها با منطق و روش خاص خود، رفتار اقتصادي انسان ها و قواعد و ضوابطي را بررسي مي كند كه حاكم برآن است يا بايد باشد. تلاش براي تبيين رابطه ميان اين دو علم كه يكي در حوزه علوم ديني و ديگري در حوزه علوم انساني مي¬گنجد، اين امكان را فراهم مي كند كه رشد و بالندگي هر دو را موجب شود و زبان مفاهمه را ميان دانشمندان هر دو حوزه گسترش دهد. موضوع « علم فقه » بررسي حكم شرعي «رفتار» انسان در ساحت هاي مختلف زندگي از جمله عرصه اقتصاد است و موضوع اقتصاد نيز بررسي و تحليل «رفتار» اقتصادي انسان در زمينه توليد، توزيع و مصرف در سطح خرد و كلان است. بديهي است اين دو علم كه از نظر موضوعي با يكديگر مرتبط اند در « مسائل» نيز مي توانند با هم در ارتباط باشند و براي هم مي توانند «سوال» يا «پاسخ» فراهم آورند. آشنایی با فقه اقتصادی، یکی از دروس مقطع کارشناسی رشته اقتصاد است که به مباحث مهمی که در حوزه اقتصاد در متون فقهی و منابع دینی به تفصیل وجود دارد، به شکل مختصر و گزیده می پردازد. دراین درس تلاش بر این است که بدون پرداختن به مبانی نظری گسترده این علم، به طور عملی و تجمیع شده به بخش¬های مهم اقتصاد در فقه، یعنی تولید و مصرف و آداب و احکام آن ها و نیز قواعدی که لازم است در روابط اقتصادی بین انسان ها رعایت شود، پرداخته شود. از سوی دیگر، فقه اقتصادی دولت که بخش مهمی را در منابع فقهی در برگرفته و در حقیقت زیربنای فعالیت¬های اقتصادی افراد، شامل: اهداف اقتصادی دولت ها و وظایف و درآمدهای آن ها را تشکیل می-دهد، نيز مورد مطالعه قرار مي گيرد.

18

بانکداری اسلامی

مروری بر تاریخ تحولات، جایگاه و معاملات بانکداری متعارف، فقه معاملات بانكي بانكداري بدون رباي ايران، پول، ربا و بهره شیوه های جدید اعطای تسهیلات مروری بر تاریخ پیدایش، تحولات و ساختار بانکداری اسلامی، جریمه و خسارت تأخیر تأدیه، اصول و مبانی بانکداری اسلامی، شاخص هاي اسلامي بودن نظام بانكي ، شباهت ها و تفاوت های اساسی بانکداری اسلامی با بانکداری متعارف، جایگاه نظارت و شورای فقهی در بانکداری اسلامی، دولت و بانكداري اسلامي، بانک مرکزی و سیاست های پولی، بانکداری بدون ربای ایران آسیب شناسی نظام بانکی ایران

جايگاه مهم بانكداري در اقتصاد و فوايد زياد آن هم‌زمان با تسلط اقتصادي بازارهاي مالي جهاني مبتني بر ربا، سبب شد كه متفكران مسلمان به اين فكر بيفتند كه با رفع مشكلات شرعي بانك، از اين صنعت استفاده كنند. فلسفه بانك‌هاي اسلامي، همسو شدن با احكام دين مبين اسلام بوده و روند رو به گسترش و شتابان بانك‌هاي اسلامي، از موفقيت و كارآيي بانكداري اسلامي حكايت دارد و كارآمد نمودن بيشتر بانك‌هاي اسلامي مي‌تواند موقعيت فعلي آن‌ها را ارتقا بخشد و حداقل هم‌طراز بانك‌هاي ديگر قراردهد. نظام بانكي ربوي، پديده‌اي است كه در جهان غرب در شرايط ويژه و در چارچوب مباني و هدف‌هاي نظام سرمايه‌داري به وجود آمده است. اين نوع بانكداري، با احكام و مباني نظام اقتصادي اسلام سازگاري كامل ندارد، ولي با استفاده از آموزه‌هاي اقتصادي اسلام مي‌توان بانك و مؤسسه‌هاي اعتباري غير‌بانكي با معاملاتي مشروع و كارا طراحي كرد. بانكداري اسلامي در راستاي تحقق هدف‌هاي مكتب اقتصادي اسلام، با حذف بهره از فعاليت‌هاي اقتصادي، مؤسسات پولي و بانكي را تغيير ماهيت مي‌دهد و آن‌ها را به بنگاه‌ها‌ي حساس و فعال در عرصه تحولات اقتصادي تبديل مي‌كند و بدين ترتيب، با حفظ امتيازهاي بانكداري رايج، براي صاحبان پس‌انداز و سرمايه‌گذاران، روشي مناسب همراه با سود عادلانه و توزيع مناسب درآمد به ارمغان مي‌آورد. تلاش‌هاي اوليه، بيشتر بر تجديد نظر در مفهوم و مصداق «ربا» متمركز بود تا نشان دهند ربايي كه در قرآن تحريم شده است، شامل بهره بانكي نمي‌شود، لكن اين تلاش‌ها در طرف‌داري از مشروعيت بهره، هنوز نتوانسته است در عقيده عالمان ديني و اغلب متخصصان كنوني اقتصاد اسلامي خللي ايجاد كند. به علاوه، اگرچه روح اصلي همه بانك‌هاي بدون ربا به‌طور مشترك، حذف ربا از عمليات بانكي است، اما الگوهاي اجرايي كه هر يك از كشورها و بانك‌هاي بدون ربا انتخاب كرده‌اند، متفاوت مي‌باشد و اين باعث شده است كه مدل‌ها و الگوهاي مختلفي از بانكداري بدون ربا ظهور كند. لازم است كه اقتصاددانان پول و بانكداري اسلامي با تجزيه و تحليل عملكرد الگوهاي مختلف بانكداري بدون ربا و با استفاده از نقاط قوت و ضعف آن‌ها، به سمت رسيدن به الگوي واحدي حركت كند كه از جهت شرعي و كارايي در بالاترين حد ممكن باشد. مبحث بانکداری اسلامی در اقتصاد اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رشد چشمگیر این الگو از بانکداری در دهه های گذشته بر اعتبار مباحث این حوزه افزوده است. اجرای درست و دقیق ضوابط اسلامی در قالب این شیوه از بانکداری می تواند علاوه بر آشکار ساختن بخشی از چهره واقعی نظام اقتصادی اسلام در عرصه معاملات، ابزاری برای حفظ جامعه از آسیب های مادی و معنوی معاملات ربوی، و نیز بستری مناسب برای دسترسی جامعه به تعالی، از رهگذر تحقق اهداف بلند این نظام قلمداد شود. بررسي سازگاري بانكداري رايج با نظام اقتصاد اسلامي و نوع تغييرات در مباني، هدف‌ها، قواعد و احكام نظام بانكي رايج و... در جهت هماهنگي با نظام اقتصادي اسلام و آشنايي با مفاهيم و مباني بانكداري بدون ربا و يافتن قابليت براي اجراي عمليات بانكي بدون ربا از اهداف مطالعه اين درس مي باشد.

19

بانکداری اسلامی

مروری بر تاریخ تحولات، جایگاه و معاملات بانکداری متعارف، فقه معاملات بانكي بانكداري بدون رباي ايران، پول، ربا و بهره شیوه های جدید اعطای تسهیلات مروری بر تاریخ پیدایش، تحولات و ساختار بانکداری اسلامی، جریمه و خسارت تأخیر تأدیه، اصول و مبانی بانکداری اسلامی، شاخص هاي اسلامي بودن نظام بانكي ، شباهت ها و تفاوت های اساسی بانکداری اسلامی با بانکداری متعارف، جایگاه نظارت و شورای فقهی در بانکداری اسلامی، دولت و بانكداري اسلامي، بانک مرکزی و سیاست های پولی، بانکداری بدون ربای ایران آسیب شناسی نظام بانکی ایران

جايگاه مهم بانكداري در اقتصاد و فوايد زياد آن هم‌زمان با تسلط اقتصادي بازارهاي مالي جهاني مبتني بر ربا، سبب شد كه متفكران مسلمان به اين فكر بيفتند كه با رفع مشكلات شرعي بانك، از اين صنعت استفاده كنند. فلسفه بانك‌هاي اسلامي، همسو شدن با احكام دين مبين اسلام بوده و روند رو به گسترش و شتابان بانك‌هاي اسلامي، از موفقيت و كارآيي بانكداري اسلامي حكايت دارد و كارآمد نمودن بيشتر بانك‌هاي اسلامي مي‌تواند موقعيت فعلي آن‌ها را ارتقا بخشد و حداقل هم‌طراز بانك‌هاي ديگر قراردهد. نظام بانكي ربوي، پديده‌اي است كه در جهان غرب در شرايط ويژه و در چارچوب مباني و هدف‌هاي نظام سرمايه‌داري به وجود آمده است. اين نوع بانكداري، با احكام و مباني نظام اقتصادي اسلام سازگاري كامل ندارد، ولي با استفاده از آموزه‌هاي اقتصادي اسلام مي‌توان بانك و مؤسسه‌هاي اعتباري غير‌بانكي با معاملاتي مشروع و كارا طراحي كرد. بانكداري اسلامي در راستاي تحقق هدف‌هاي مكتب اقتصادي اسلام، با حذف بهره از فعاليت‌هاي اقتصادي، مؤسسات پولي و بانكي را تغيير ماهيت مي‌دهد و آن‌ها را به بنگاه‌ها‌ي حساس و فعال در عرصه تحولات اقتصادي تبديل مي‌كند و بدين ترتيب، با حفظ امتيازهاي بانكداري رايج، براي صاحبان پس‌انداز و سرمايه‌گذاران، روشي مناسب همراه با سود عادلانه و توزيع مناسب درآمد به ارمغان مي‌آورد. تلاش‌هاي اوليه، بيشتر بر تجديد نظر در مفهوم و مصداق «ربا» متمركز بود تا نشان دهند ربايي كه در قرآن تحريم شده است، شامل بهره بانكي نمي‌شود، لكن اين تلاش‌ها در طرف‌داري از مشروعيت بهره، هنوز نتوانسته است در عقيده عالمان ديني و اغلب متخصصان كنوني اقتصاد اسلامي خللي ايجاد كند. به علاوه، اگرچه روح اصلي همه بانك‌هاي بدون ربا به‌طور مشترك، حذف ربا از عمليات بانكي است، اما الگوهاي اجرايي كه هر يك از كشورها و بانك‌هاي بدون ربا انتخاب كرده‌اند، متفاوت مي‌باشد و اين باعث شده است كه مدل‌ها و الگوهاي مختلفي از بانكداري بدون ربا ظهور كند. لازم است كه اقتصاددانان پول و بانكداري اسلامي با تجزيه و تحليل عملكرد الگوهاي مختلف بانكداري بدون ربا و با استفاده از نقاط قوت و ضعف آن‌ها، به سمت رسيدن به الگوي واحدي حركت كند كه از جهت شرعي و كارايي در بالاترين حد ممكن باشد. مبحث بانکداری اسلامی در اقتصاد اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رشد چشمگیر این الگو از بانکداری در دهه های گذشته بر اعتبار مباحث این حوزه افزوده است. اجرای درست و دقیق ضوابط اسلامی در قالب این شیوه از بانکداری می تواند علاوه بر آشکار ساختن بخشی از چهره واقعی نظام اقتصادی اسلام در عرصه معاملات، ابزاری برای حفظ جامعه از آسیب های مادی و معنوی معاملات ربوی، و نیز بستری مناسب برای دسترسی جامعه به تعالی، از رهگذر تحقق اهداف بلند این نظام قلمداد شود. بررسي سازگاري بانكداري رايج با نظام اقتصاد اسلامي و نوع تغييرات در مباني، هدف‌ها، قواعد و احكام نظام بانكي رايج و... در جهت هماهنگي با نظام اقتصادي اسلام و آشنايي با مفاهيم و مباني بانكداري بدون ربا و يافتن قابليت براي اجراي عمليات بانكي بدون ربا از اهداف مطالعه اين درس مي باشد.

20

اقتصاد ایران (3): برنامه ریزی و بودجه

مباني نظري برنامه ريزي در بخش عمومي، ارتباط بودجه با مباحث اقتصاد كلان و اقتصاد خرد، تعاريف و مفاهيم برنامه ريزي، ويژگي هاي بودجه ريزي در كشورهاي نفتي ، تحولات برنامه ريزي،محدوده وظايف دولت در اقتصاد و سازوكارهاي تصميم گيري، بررسي برنامه ريزي در ايران، نحوه اثرگذاري منابع حاصل از نفت در اقتصاد ايران ، تعاريف و مفاهيم بودجه، ابعاد نرم افزاري و سخت افزاري بودجه، ابعاد حقوقي، سياسي، مديريتي و اجتماعي ماليه عمومي و بودجه، فرآيند بودجه ريزي در ايران

امروزه نقش دخالت دولت در اقتصاد و از آن طریق، انتخاب سیاست های اقتصادي برای تاثیرگذاری بر شرايط اقتصادي، در تئوری های مختلف اقتصادی پذیرفته شده است. اندازه این نقش به ساختار اقتصاد و مجموعه ساختارمند نهادهای اقتصادی جامعه ارتباط دارد. برنامه‌ریزی و بودجه در اقتصادهای مدرن به‌عنوان ابزارهای کلیدی برای هدایت و کنترل سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها شناخته می‌شوند. این فرآیندها به دولت‌ها اجازه می‌دهند تا منابع مالی را به‌طور مؤثر تخصیص دهند و اولویت‌های اقتصادی را تعیین کنند. از طریق برنامه‌ریزی، دولت‌ها می‌توانند اهداف کلان اقتصادی مانند رشد اقتصادی، کاهش بیکاری و کنترل تورم را شناسایی و پیگیری کنند. همچنین، بودجه‌ریزی به‌عنوان ابزاری برای نظارت بر عملکرد اقتصادی و ارزیابی تأثیر سیاست‌های اتخاذ شده عمل می‌کند. به‌علاوه، این فرآیندها در ایجاد ثبات اقتصادی و افزایش اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی نقش مهمی ایفا می‌کنند، زیرا شفافیت و پاسخگویی را در مدیریت مالی دولت تضمین می‌کنند. در نهایت، برنامه‌ریزی و بودجه به‌عنوان مبنایی برای تحلیل و پیش‌بینی تحولات اقتصادی عمل کرده و به اتخاذ تصمیمات آگاهانه در سطوح مختلف اقتصادی کمک می‌کنند. از اين رو برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی بر اساس استانداردهايي نظير شفافيت از طريق تعيين دقيق اهداف وگزارش دهي منظم؛ مشاركت از طريق دريافت نظرات و نيازدهاي ذينفعان مختلف (شامل بخش خصوصی، جامعه مدنی وشهروندان) و توسعه مشاركتي (ایجاد بسترهایی برای مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی)؛ انعطاف¬پذيري از طريق پاسخگويي به تغييرات، قابليت تعديل برنامه‌ها و بودجه‌ها و پیش‌بینی و مدیریت ریسک از طريق شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها و ایجاد استراتژی‌های مناسب برای مدیریت آن‌ها؛ بهره‌وری از طريق تخصيص بهينه منابع و ارزیابی دقیق هزینه‌ها و منافع پروژه‌ها و برنامه‌-ها؛ پایش و ارزیابی از طريق نظارت مستمر(پیگیری و نظارت بر اجرای برنامه‌ها و بودجه‌ها برای اطمینان از تحقق اهداف) و ارزیابی اثرات (بررسی تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی برنامه‌ها و سیاست‌ها) و پایداری از طريق توجه به توسعه پایدارو توازن اقتصادی، اجتماعی و محیطی از طريق توجه به ابعاد مختلف توسعه در فرآیندهای برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی صورت مي پذيرد. با رعایت این استانداردها، برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی می‌تواند به‌طور مؤثری به تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی کمک کند و زمینه‌ساز رشد و توسعه پایدار باشد. آشنایی با اقتصاد ایران، از طرفی برای آشنایی با نتیجه گزینش الگوها و اعمال سیاست‌های توسعه و نیز برای آشنایی با عامل پراهمیت اقتصاد در تأثیرگذاری بر این گزینش‌ها و سیاست‌ها، و از طرف دیگر به‌عنوان عامل تعیین‌کننده سمت و سوی حرکت جامعه و به‌ویژه روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضرورت دارد. دولت در اقتصاد ایران همواره در حوزه‌هایی فراتر از محدوده کلاسیک خود فعالیت کرده است و به همین دلیل برای ارزیابی پیامدهای مترتب بر کارکرد آن، می‌بایست به‌نحو مناسبی همه عملکرد دولت را پوشش داد. چالش هاي اقتصاد ايران را مي توان در سه لايه مطالعه نمود كه لايه اول به نظام تدبير در شكل كلي و رابطه حكومت؛ دولت و جامعه مربوط مي شود. لايه دوم آسيب هاي اقتصادي در كشور ناشي از ساختار نهادي، قوانين و مقررات است. لايه سوم چالش ها و مشكلات اقتصادي كشور عمدتا به سياست¬هاي اقتصادي دولت ها مربوط مي-شود. دراین درس تلاش بر این است از طريق تطبيق نظريات و ديدگاه هاي اقتصادي با نقاط ضعف، قوت، آسيب ها، فرصت ها و واقعيت هاي اقتصادي ايران درك مناسبي از مسائل اقتصادي كشور و نحوه رفتار سياست گذاران با هدف بهبود وضعيت اقتصادي كشور ارائه گردد. اين درس مي تواند در مجهزكردن دانشجويان اقتصاد به يك زاويه ديد صحيح و چارچوب تحليلي مناسب جهت درك و تحليل مسائل و واقعيت هاي اقتصادي كشور تاثيرگذار بوده و در نهايت سبب شود ظرفيت هاي بالقوه اقتصاد كشور در مسير بالفعل شدن و رفع مسائل به كار گرفته شود. ارائه تصويري از اقتصاد ايران با مرور محيط، منابع، قاعده گذاران، بازيگران و بروندادهاي اقتصادي صورت مي پذيرد. آشنایی با مفاهیم بنیادی (درک اصول برنامه‌ریزی و فهم فرآیند بودجه‌ریزی)، توسعه مهارت‌های تحلیلی (تحلیل داده‌های اقتصادی و استفاده از ابزارهای کمی)، توانمندسازی در تصمیم‌گیری (توسعه مهارت‌های تصمیم‌گیری و مدیریت ریسک)، آشنایی با سیاست‌های اقتصادی( تحلیل سیاست‌های اقتصادی و شناخت نقش دولت در برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد کلان) و تمرکز بر پایداری (بررسی ارتباط برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی با توسعه پایدار و چالش‌های محیطی و درک اهمیت عدالت اجتماعی در فرآیندهای برنامه‌ریزی و تخصیص منابع) به دانشجویان کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از فرآیندهای اقتصادی و نقش برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی در توسعه اقتصادی و اجتماعی پیدا کنند و مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب کنند.

#

عنوان

نگارندگان/مترجمان

ناشر

سال چاپ

1

شرح بازگشت اقتصاد آلمان

انتشارات آماره

1399

2

نابرابري درآمدي؛ نظريه ها و شاخص ها

انتشارات آماره

1398

#

عنوان

نگارندگان

عنوان مجله

سال انتشار

1

بررسي و رتبه بندي شاخص هاي استاندارد شفافيت و انتشار عمومي اطلاعات صورت هاي مالي در نظام بانكي

فصلنامه علمي مجلس و راهبرد

1401

2

بررسي سازگاري ماليات بر عايدي سرمايه با اهداف اقتصاد اسلامي

فصلنامه علمي اقتصاد و بانكداري اسلامي

1400

3

مقايسه راهكارهاي پوشش ريسك در مدل هاي عملياتي اوراق استصناع

فصلنامه علمي معرفت اقتصاد اسلامي

1400

4

درآمدي بر رويكرد فقهي، حقوقي و اقتصادي طراحي سيستم ماليات بر عايدي سرمايه

فصلنامه علمي دين و قانون

1400

5

انتخاب الگو و راهکار بهینه پوشش ریسک در الگوهای عملیاتی اوراق استصناع

دو فصلنامه علمي معرفت اقتصاد اسلامي

1400

6

بررسي سياست ماليات بر عايدي سرمايه بر دارايي هاي ديجيتال مالي

مجموعه مقالات هفتمين همايش مالي اسلامي

1400

7

درآمدي بر ارتباط ارزهاي ديجيتال ( رمز ارز ملي) و آينده نظام پولي در اقتصاد ايران

مجموعه مقالات هفتمين همايش مالي اسلامي

1400

8

ارائه مدلي براي بررسي و تبيين نقش وقف بر اندازه دولت در اقتصاد با تاكيد بر نقش كارآفريني اجتماعي

فصلنامه علمي مجلس و راهبرد

1399

9

قرض الحسنه راهبردي براي اقتصاد سالم

فصلنامه علمي اقتصاد و بانكداري اسلامي

1399

10

شناسائي و رتبه بندي منابع تمليكي (آزاد) در وصول مطالبات غيرجاري نظام بانكي با استفاده از مدل تصميم گيري چندمعياره

دو فصلنامه علمي تحقيقات مالي اسلامي

1398

11

شناسائي و اولويت بندي معيارهاي موثر بر كاركرد اوراق مشاركت دولتي و بانك مركزي با رويكرد سياست گذاري

دو فصلنامه معرفت اقتصاد اسلامي

1398

12

نقش ساختار اقتصادی بر تداوم شکاف های اجتماعی عربستان سعودی

نشريه مجله دانش تفسير سياسي

1398

13

بررسي پوشش ريسك انتشار اوراق استصناع در مدل هاي عملياتي اوراق استصناع موازي، بورس و اوراق استصناع غيرمستقيم

دو فصلنامه علمي جستارهاي اقتصادي با رويكرد اسلامي

1397

14

بررسي ارتباط ساختار تامين مالي اقتصاد و بازار سرمايه

فصلنامه علمي اقتصاد و بانكداري اسلامي

1397

15

چالش هاي سياست گذاري مالي در تنظيم برنامه مالي دولت در اقتصاد كشورهاي نفتي

مجموعه مقالات همايش ملي 70 سال برنامه ريزي توسعه در ايران

1397

16

آثار اجراي سياست هاي ابلاغي اقتصاد مقاومتي بر بازار سرمايه به روش AHP

دو فصلنامه تحقيقات مالي اسلامي

1396

17

معرفي مدل بهينه پوشش ريسك در مدل هاي عملياتي اوراق استصناع به روش AHP و TOPSIS

دو فصلنامه معرفت اقتصاد اسلامي

1395

18

نقش بازار ثانويه اوراق بهادار اسلامي در گسترش عمليات بازار باز

فصلنامه علمي اقتصاد و بانكداري اسلامي

1394

#

عنوان

نگارندگان

مشخصات کنفرانس

سال برگزارى

نوع ارائه

1

درآمدی بر ارتباط ارزهای دیجیتال( رمز ارز ملی) و آینده نظام پولی در اقتصاد ایران

روح اله عبادی

اولین کنفرانس بین المللی علوم ورزشی - ایران

1394/07/03

شفاهى

2

بررسی سیاست مالیات برعایدی سرمایه بر دارایی های دیجیتال مالی

روح اله عبادی, معصومه والی

اولین کنفرانس بین المللی علوم ورزشی - ایران

1394/07/03

شفاهى

3

مقايسه رفتار مصرف كننده در اقتصاد ايران با شاخص هاي اقتصاد اسلامي

نهمين همايش دوسالانه اقتصاد اسلامي

1394

پوسترى

4

الزامات توسعه اقتصادي مطلوب از منظر ديني

نهمين همايش دوسالانه اقتصاد اسلامي

1394

پوسترى

5

بررسي اثرات افزايش نرخ ارز بر روند صادرات بخش صنعت در ايران

همايش ملي هزاره سوم و علوم انساني

1394

پوسترى

6

بازار ثانويه اوراق بهادار اسلامي، ابزاري براي گسترش و تعميق بازارهاي مالي

كنفرانس ملي مديريت و اقتصاد پايدار با رويكرد استراتژيك

1394

پوسترى

7

بررسي تاثير قرض الحسنه بر قاچاق كالا

همايش ملي هزاره سوم و علوم انساني

1394

پوسترى

8

بررسي تطبيقي كليت هاي پولي در كشورهاي برگزيده عضو OECD و كشور ايران

همايش بين المللي حسابداري، حسابرسي، مديريت و اقتصاد

1394

پوسترى

9

اخلاق اقتصادي از منظر نهج البلاغه و اقتصاد متعارف

همايش بين المللي حكومت علوي نگاهي پس از 14 قرن

1394

پوسترى

10

نقش بازار سرمايه و بورس در اقتصاد مقاومتي

مجموعه مقالات همايش اقتصاد مقاومتي از منظر دين

1393

پوسترى

11

الگوي مطلوب تامين مالي بنگاه هاي كوچك و متوسط با استفاده از نظام بانكي

همايش سالانه سياست هاي پولي و ارزي بين المللي

1393

پوسترى

12

اوراق تورق، ابزار تامين مالي بخش خصوصي در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي

همايش ملي اقتصاد مقاومتي، مباني، الزامات و الگوهاي عملي

1393

پوسترى